• صفحه نخست
• شکل گیری و پیدایش هنر مدرن

شکل گیری و پیدایش هنر مدرن
آنچه ما امروزه به عنوان مبدا پیدایش هنر مدرن و یا هنر معاصر (آوانگارد) می‌شناسیم، هنرهایی هستند که از جنبشی قدیمی‌تر و در قرن ۱۹ و ۲۰ تاثیر گرفتند. این جنش همان هنر مدرن است که از مرزهای خود فراتر رفت، به صورت جسورانه سبک‌های سنتی را کنار زد و تاریخ هنر جدیدی را به وجود آورد. سبکهای هنر مدرن متنوع هستند و هر کدام تاثیری بر هنر دنیای امروز گذاشتند.

پایه ‌های اولیه‌ پیدایش هنر مدرن از کجا آغاز شد
اگر بخواهیم ریشه‌های اولیه شکل گیری و پیدایش هنر مدرن را بررسی کنیم باید به قرن‌های ۱۸ و ۱۹ برگردیم، یعنی شروع انقلاب صنعتی را مرور کنیم. در این سال‌ها تغییرات زیادی در ساخت و ساز، حمل و نقل و فناوری ایجاد شد و بر نوع زندگی مردم تاثیر زیادی گذاشت. این تاثیر اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی ابتدا جوامع اروپای غربی و آمریکای شمالی را تحت تاثیر قرار داد و سپس کل جهان را در برگرفت. اما انقلاب صنعتی چطور پایه‌های پیدایش هنر مدرن را شکل داد؟

در واقع حمل و نقل جدید، نوع زندگی مردم و رفت و آمد آن‌ها را تغییر داد. مردم کشورها راحت‌تر جا به جا می‌شدند و به ایده‌های جدید دسترسی پیدا می‌کردند. در همین راستا تقاضا برای طراحی و معماری شهری افزایش پیدا کرد و افراد ثروتمند هم شرایط را مناسب یافتند.
آن‌ها به سمت کلکسیون‌های هنری جذب شدند و حتی بهترین موزه‌های هنری جهان هم توسط همین تاجرانِ قرن ۱۹ تاسیس شدند. درست است که این زمان پیدایش هنر مدرن رخ نداد، ولی در نوع خودش اتفاق مهمی بود.

از طرفی در سال ۱۸۴۱ بود که نقاش آمریکایی جان راند، تیوب‌های رنگی را از جنس قلع ابداع کرد که قابلیت له شدن را داشتند. همچنین در صنعت عکاسی پیشرفت های زیادی رخ داد، هنرمندان از صحنه‌ی مورد علاقه‌شان عکس می‌گرفتند و بعدا نقاشی آن را می‌کشیدند.
به علاوه هنرمندان دیگر به دنبال پیروی از یک سری قواعد سنتی نبودند و سوژه‌های هنری‌شان تغییر کردند. چشم انداز شهرها، ایستگاه‌های راه آهن، دهکده‌های تفریحی و… به ایده‌های جدیدی برای هنرمندان تبدیل شدند.

در ضمن تاثیر تفکرات سیاسی و نویسنده‌های آن دوران را نباید دست کم گرفت. مثلا پس از آن که زیگموند فروید کتاب تفسیر رویاها را منتشر کرد، هنرمندان زیادی به سمت تصور ذهن ناخودآگاه و سورئالیسم رفتند. کم‌کم این اتقافات هنرمندان را به اکسپرسیونیسم آلمان کشاند و باعث شد احساسات و تجربیات ذهنی خود را بروز دهند. این اتفاقات شروع پیدایش هنر مدرن را رقم زدند.

تولد و پیدایش هنر مدرن
اما اگر به دنبال تولد و زمان دقیق‌تر پیدایش هنر مدرن باشیم، آن را در سال ۱۸۶۳ پیدا می‌کنیم. در این سال ادوارد مانه تابلویی را با عنوان “نهار در چمنزار”، در یک آکادمی در پاریس به نمایش گذاشت. وی این نقاشی را بر اساس اثری از رافائل در دوره رنسانس کشیده بود. همه از آن نقاشی به عنوان بی ادبانه‌ترین اثر دوران یاد می‌کردند. شاید بپرسید این اثر چه مشکلی داشت؟

این نقاشی تغییرات زیادی را در هنر نشان می‌داد و هنرمندان نسل جدید از پیروی کردن از فرم‌های سنتی بیزار شده بودند. در این اثر زنی برهنه دیده می‌شود و از طرفی پرستپکتیو غیر واقعی و نورپردازی متفاوت آن هم مورد انتقاد قرار گرفتند. به دنبال این اتفاقات معماران و مجسمه‌سازان هم تغییرات زیادی داشتند و هنر مدرن به شیو‌ه‌ای جدید برای خلق اثر هنرمندانِ آن زمان تبدیل شد.

سبک های هنر مدرن
هنر مدرن تقریبا در طی ۱۰۰ سال به تکامل رسید و به یک شاخه ختم نمی‌شود. بلکه سبک‌های مختلفی دارد که در عین تنوعِ زیاد، باز هم خصوصیات هنر مدرن در آن‌ها دیده می‌شوند. مهم ترین سبکهای هنر مدرن به شرح زیر هستند:

نئو امپرسیونیسم، Neo-Impressionism
سمبولیسم،Symbolism
فاویسم، Fauvism
کوبیسم، Cubism
فوتوریسم، Futurism
اکسپرسیونیسم، Expressionism
سوپرماتیسم، Suprematism
سازه گرایی، Constructivism
دِستیل، De Stijl
دادائیسم، Dadaism
سورئالیسم، Surrealism
رئالیسم اجتماعی، Social Realism
اکسپرسیونیسم انتزاعی، Abstract Expressionism
هنر پاپ، Pop art
هنر اوپ، Op art
مینیمالیسم، Minimalism
​​نئو اکسپرسیونیسم، Neo-Expressionis
خصوصیات هنر مدرن
همانطور که عنوان کردیم، سبکهای هنر مدرن زیاد هستند و هر سبک ویژگی خود را دارد. اما برخی خصوصیات هنر مدرن در بین این مکاتب مشترک هستند و در این قسمت به معرفی آن‌ها می‌پردازیم:

مواد جدید: هنرمندان این دوره نه تنها در بینش خود تغییر ایجاد کردند، بلکه در کارهایشان نیز مواد جدیدی را به کار می‌بردند. مثلا از روزنامه‌ها در تابلو نقاشی خود استفاده می‌کردند و آن‌ها را به بوم می چسباندند. یا برخی مجسمه‌سازان نیز از طریق اشیای یافت شده، اثر جدیدی را پدید می‌آوردند.
خلق هنرهای جدید: هنرمندان این دوره برای اولین بار هنرهایی مثل کلاژ، اسمبلاژ، انیمیشن سازی، هنر نمایشی، هنر لند آرت و… را گسترش دادند.
استفاده عمیق‌تر از رنگ‌ها: سبکهای هنر مدرن مثل اکسپرسیونیم و فوویسم، جزو اولین جنبش‌هایی بودند که به رنگ اهمیت زیادی می‌دادند. یعنی از رنگ‌ها به شکلی کاربردی‌تر و پرمعناتر استفاده می‌کردند.
به کار بردن تکنیک‌های نو: اما خصوصیات هنر مدرن از این‌ها فراتر رفته و هنرمندان این سبک‌ها حتی روش‌های جدیدی را پدید آوردند. کرومولیتوگرافی (چاپ چند رنگ پوستر)، نقاشی کنشی، نقاشی نقطه گذاری، چاپ سیلک، نقاشی اکشن و… از جمله تکنیک‌های خلق شده توسط هنرمندان سبکهای هنر مدرن هستند.
شکل گیری هنر مدرنتابلوی تداوم حافظه، اثر سالوادور دالی

پیدایش هنر مدرن  در سال‌های مختلف شکل گیری خود به تدریج تکمیل شد و زیر شاخه‌های زیادی را در برگرفت که هرکدام ویژگی‌های مخصوص به خود را داشتند. 

“تمامی محتوا مندرج در سایت متعلق به رسانه ریتم آهنگ می باشد و هرگونه کپی برداری با ذکر منبع بلامانع است.”