علی رهبری )زاده ۵ خرداد 1327 در تهران(، موسیقیدان و رهبر ارکستر ایرانی است. وی در اتریش با نام الکساندر مشهور است، با رهبری بیش از 120 ارکستر مطرح دنیا و ضبط حدود 250 آلبوم اثر موسیقی کلاسیک جهانی با مهمترین ارکسترها و اپراهای دنیا جزء مطرحترین چهرههای موسیقی ایران به شمار می رود.
پدرش پزشکیار بیمارستان فیروزآبادی شهرری بود. او از کودکی با موسیقی مطربی روحوضی آشنا شد و برنامههایی را در سینماهای کشور و رویال تهران اجرا کرد. بعدها پس از فارغالتحصیلی، آکادمی وین او را بهعنوان دستیار در رشته آهنگسازی استخدام کرد.
در 24 سالگی به دعوت مهرداد پهلبد وزیر وقت فرهنگ و هنر به ایران بازگشت و به عنوان جایگزین مصطفی پورتراب به مدیریت هنرستان عالی موسیقی و کنسرواتوار ایران رسید. وی در این مدت توانست ارکستر هنرجویان هنرستان و پس از آن ارکستر سمفونیک جوانان را تشکیل دهد ولی پس از 3 سال و با اعتراض به وضع موجود و با انتقاد از شیوه مدیریت اداره وزارت فرهنگ و هنر که به باور او، بیتوجهی مسئولان به مسائل بنیادی موسیقی و پرداختن به ظواهر بود، استعفاء و ایران را ترک کرد.
در سال 1979 هربرت فون کارایان رهبر ارکستر نامدار از رهبری برای پذیرش دستیاری خود در ارکستر فیلارمونیک برلین و رهبر ذخیره دعوت به عمل آورد. در طول بعضی از اجراهای ارکستر فیلارمونیک برلین با هدایت علی رهبری، فون کارایان به عنوان بیننده از ابتدا تا انتهای کنسرت در سالن میماند (رفتاری که معمولاً انجام نمیداد).
همکاری با فون کرایان نقطه عطفی در مسیر زندگی حرفهای او بود. پس از این همکاری نام رهبری در محافل موسیقی به عنوان یک رهبر ارکستر توانمند درخشید و دریچه ای برای همکاری با بخشی از مهمترین ارکسترهای جهان به روی وی گشود.
در سال 1984 رهبری قطعهای به نام نیمهماه را برای سیاهپوستان آفریقای جنوبی ساخت و در شهر ژوهانسبورگ اجرا کرد. این قطعه با ارکستری متشکل از سیاهان و سفیدان، در زمان حکومت آپارتاید که حضور سیاهان و یا حتی اجرای آنان در تالارهای اجرای موسیقی محدود بود، در بسیاری از شهرهای آفریقای جنوبی به روی صحنه رفت و به سرعت مشهور شد.
علی رهبری در سال 1997 با دعوت از دهها تن از نوازندگان ایرانی مقیم اروپا و آمریکا، ارکستر فیلارمونیک بینالمللی ایرانی (Persian Int'l Philharmonic) را تشکیل داد و با رهبری این ارکستر آثاری از کورساکف، خاچاتوریان و خودش را اجرا کرد.
این ارکستر به علت مشکلات مادی نتوانست به فعالیت خود ادامه دهد.
در سال ۲۰۰۵ و پس از سالها دوری، علی رهبری به دعوت فریدون ناصری، مجددا به ایران بازگشت و رهبر ارکستر سمفونیک تهران شد. ارکستر سمفونیک تهران پس از سالها توانست اجرای قابل قبولی تحت رهبری او داشته باشد و کیفیت صدادهی ارکستر هنگام اجرای سمفونی ۹ بتهوون با رهبری او تعریف و تمجید بسیاری از کارشناسان و منتقدان و نوازندگان را برانگیخت.
پس از چندین ماه با نوشتن نامهای سرگشاده به محمد حسین صفار هرندی وزیر وقت ارشاد با انتقادهایی شدید مبنی بر عدم توجه مسئولان به موسیقی و تأکید بر این که با تنگناهایی که در شرایط فعلی برای ارتقاء کیفی ارکستر و گروه کر وجود دارد (به ویژه از جهت حقوق و وضعیت معیشتی آنان) و شرایط لازم برای خدمت مؤثر وجود ندارد، ایران را ترک کرد.
پس از انتشار نامه رهبری به وزیر ارشاد، از سوی برخی روزنامهها و وبگاهها انتقادها و اتهاماتی از جمله تغییر نام از علی به الکساندر، مسیحی شدن، ارتباط همسر اول با دربار پهلوی و وابستگی همسر دوم به رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی و ارتباط با اسرائیل درباره او مطرح شد، طی یک نامه سرگشاده و چند مصاحبه به اتهامات پاسخ گفت.
جوایز
مدال طلای حقوق بشر در سال 1354
نشان طلای مسابقات جهانی بهترین رهبر جوان ارکستر در سال 1977 در بزانسون فرانسه
نشان دورژاک به خاطر همکاری با ارکستر فیلارمونیک چک در سال 1985
جایزه شیر طلایی آکادمی جهانی هنر، ادبیات و رسانه بوداپست مجارستان در سال 2006
در اسفند 1393 علی رهبری با حکم علی مرادخانی، معاون امور هنری وزیر ارشاد بهعنوان مدیر هنری ارکستر سمفونیک تهران منصوب شد.
رهبری پس از یکسال همکاری پیش از اتمام قراردادش با بنیاد رودکی در اسفند 1394 از سمت مدیر هنری ارکستر سمفونیک تهران استعفا کرد. که استعفای او توسط وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در نوروز 95 پذیرفته نشد.
علی رهبری سه بار ازدواج کرده و پدر 7 فرزند است. همسر اولش لاله جوادیپور نام داشت. همسر دومش از آفریقای جنوبی بود. او برای سومین بار با یک نوازنده ویلن اهل کشور کرواسی به نام پائولا ازدواج کرد.
آثار
خون ایرانی روی سُل 1969
نوحه خوان برای ویلن و ارکستر 1971
باله ایرانی
بیروت 1985
موسیقی برای حقوق بشر
نیمهماه 1984
رهبری و اجرای چندین کنسرت با ارکسترهای ژونس موزیکال، ارکستر هنرستان عالی موسیقی، ارکستر مجلسی رادیو و تلویزیون و ارکستر سمفونیک تهران
رهبری بیش از 120 ارکستر در سراسر جهان از جمله ارکستر فیلارمونیک برلین، ارکستر ملی فرانسه، ارکستر فیلارمونیک لندن، ارکستر رادیو تلویزیون بلژیک (مدیر هنری) و ارکستر فیلارمونیک زاگرب (مدیر هنری)
ضبط 200 اثر موسیقی کلاسیک جهانی
“تمامی محتوا مندرج در سایت متعلق به رسانه ریتم آهنگ می باشد و هرگونه کپی برداری با ذکر منبع بلامانع است.”