• صفحه نخست
• بیوگرافی غلامحسین بنان

غلامحسین بنان در 15 اردیبهشت سال 1290 در شهر تهران به دنیا آمد. او خواننده موسیقی کلاسیک ایرانی است که از سال‌های 1306 تا سال 1347 در زمینه موسیقی ملی ایران فعالیت داشت. او عضو شورای موسیقی رادیو، استاد آواز هنرستان موسیقی تهران و بنیان‌گذار انجمن موسیقی ایران بوده‌ است. او اولین خواننده ایرانی آشنا با خط بین‌المللی موسیقی (نُت) است.

پدرش کریم خان بنان‌الدوله نوری و مادرش شرف السلطنه دختر شاهزاده محمدتقی میرزا رکن‌الدوله برادر ناصرالدین شاه بود. وی از شش‌سالگی به خوانندگی و نوازندگی ارگ و پیانو پرداخت و در این راه از راهنمایی‌های مادرش، که پیانو می‌دانست بهره می‌گرفت.

اولین استاد غلامحسن بنان مرتضی نی‌داوود بود و دومین استادش میرزا طاهر ضیاءذاکرین رثایی و سومین استادش نیز ناصر سیف بوده‌اند.

به گفته خود او، فعالیتش را در سال 1306 آغاز کرد و فقط در جلسات خصوصی و در حضور دوستان و آشنایان به صورت حرفه‌ای آواز می‌خواند. استاد بنان از سال 1315 تا 1321 در خیابان 30 متری اهواز ساکن بودند و در آن سال‌ها کارمند اداره ایران بار اهواز بود.

او از اواخر شهریور 1321 وارد رادیو شد و با همکاری هنرمندانی چون روح‌الله خالقی صدای او به گوش مردم رسید.

از سال 1321 صدای غلامحسین بنان، همراه با همکاری عده‌ای از هنرمندان دیگر از رادیو تهران به گوش مردم ایران رسید. او را در ارکستر انجمن موسیقی شرکت داد و با ارکستر شماره یک نیز همکاری را شروع کرد و از بدو شروع برنامه "گلهای رنگارنگ" بنا به دعوت داود پیرنیا همکاری داشت. بنان در طول فعالیت هنری خود، حدود 350 آهنگ را اجرا کرد. ویژگی صدای وی زیر و بم‌ها و تحریرات صدای اوست. بنان هم به آواز قدیمی و کلاسیک ایرانی و هم به نغمات جدید و مدرن ایرانی تسلط داشت که به عنوان نمونه می‌توان تصنیف "الهه ناز" را نام برد. برخی بنان را بزرگترین اجراکننده سبک وزیری-خالقی می‌دانند. او همچنین در کنار ادیب خوانساری از اجراکنندگان آثار صبا و محجوبی بود. همچنین به مرکب ‌خوانی و تلفیق شعر و موسیقی مسلط بود.

در سال 1332 به پیشنهاد روح‌الله خالقی به اداره کل هنرهای زیبای کشور منتقل شد و به سمت استاد آواز هنرستان موسیقی ملی به کار مشغول گردید و در سال 1334 رئیس شورای موسیقی رادیو شد. غلامحسین بنان از ابتدا در برنامه‌های گلهای جاویدان و گلهای رنگارنگ و برگ سبز شرکت داشته و برنامه‌های متعدد و گوناگون دیگری که از این خواننده به جا مانده ‌است.

در این برنامه‌ها، استادان موسیقی سنتی چون روح‌الله خالقی، ابوالحسن صبا، مرتضی محجوبی، احمد عبادی،حسین تهرانی، علی تجویدی، و… با او همکاری داشته‌اند.

غلامحسین بنان با مریم وزیری، خواهر کلنل علینقی وزیری ازدواج کرد که حاصل این ازدواج یک دختر به نام گیتی و یک پسر به نام بیژن است. بنان بعد از همسر اولش، در نهم بهمن 1344 با خانم پری دخت‌آور ازدواج کرد.

از ترانه‌های بنان می‌توان به:

آهنگ آذربایجان در دستگاه شور، آمدی جانم به قربانت ولی حالا چرا در مایه بوسلیک، الهه ناز در مایهٔ دشتی، بهار دل‌نشین در آواز اصفهان، بوی جوی مولیان در آواز اصفهان، تصنیف توشه عمر در دستگاه همایون، یار رمیده، می‌ناب، خاموش، مرا عاشقی شیدا در دستگاه سه گاه، من از روز ازل در دستگاه سه گاه، نوای نی در آواز دشتی و سرود ای ایران در مایهٔ دشتی اشاره کرد.

به تصریح همسرش، بنان بهترین اثر خود را حالا چرا و کاروان می‌دانست و می‌گفت: «کاروان را برای بعد از مرگم خوانده‌ام». اواخر عمر هم دلبستگی عجیبی به ترانهٔ رؤیای هستی پیدا کرده بود تا آنجا که با این آهنگ می‌گریست.

آواز ماهور با غزل سعدی به مطلع «همه عمر برندارم سر از این خمار مستی/ که هنوز من نبودم که تو در دلم نشستی» و آواز دیلمان با شعر سعدی به مطلع «چنان در قید مهرت پایبندم/ که گویی آهوی سر در کمندم» و همچنین آواز اصفهان بر روی غزل «آمد اما در نگاهش آن نوازش‌ها نبود» از کارهای بنان هستند. دیلمان در گل‌های رنگارنگ 217ب (کاروان) اجرا شده ‌است.

غلامحسین بنان در غروب 8 اسفندماه 1364 خورشیدی، در بیمارستان ایرانمهر تهران درگذشت و بر خلاف وصیتش که مایل بود در گورستان ظهیرالدوله به خاک سپرده شود، در دهم اسفند، در امام‌ زاده طاهر کرج به خاک سپرده شد. او مدت‌ها از بیماری دستگاه گوارش و افسردگی رنج می‌برد.

در پی این رویداد، مرکز سرود و آهنگ‌های انقلابی وزارت ارشاد، هنرستان سرود و آهنگ‌های انقلابی، دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران، بیمارستان ایرانمهر،محمدرضا شجریان، کاوه دیلمی، هنگامه اخوان، شهرام ناظری، ابوالحسن ورزی، کامکار، تورج نگهبان، جمشید مشایخی، عماد رام و بسیاری دیگر از هنرمندان و دوستان و یاران وی پیام‌های تسلیتی به‌طور جداگانه صادر کردند. از سال 1364 یعنی زمان فوت وی تا سال 1389 سنگ قبر بنان تعویض نگردید، سال 1389 به دلیل پاره‌ای از تغییرات در امام ‌زاده طاهر کرج و هم‌سطح‌سازی قبور و تعویض همهٔ سنگ قبرهای نزدیک صحن، سنگ قبر بنان نیز تعویض گردید و به شکل کنونی درآمد.